رئیس اداره منابع آب شهرستان ابرکوه با بیان این که اضافه برداشت چاه های مجاز؛ آسیب زاترین علل افت سطح آب های زیرزمینی شهرستان ابرکوه است، گفت: این امر به تهدید بزرگی برای منابع آبی تبدیل شده و خطراتی چون فرونشست زمین، فروچاله، شق زمین، کاهش حجم آب شیرین و تغییر کیفیت و شور شدن منابع آبی را در پی دارد.

یزد فردا: «سیدعلی مشکات» رئیس اداره منابع آب شهرستان ابرکوه در گفت وگو با روابط عمومی شرکت آب منطقه ای یزد با بیان این که شهرستان ابرکوه همیشه به عنوان قطب کشاورزی استان یزد شناخته شده است، اظهار کرد: این شهرستان در دهه شصت از استان فارس جدا و به یزد ملحق شده و در آن زمان ابرکوه به عنوان قطب تولید محصولات زراعی شناخته می شد.

وی افزود: با توجه به این موضوع، پروانه چاه های کشاورزی به گونه ای صادر شده که تنها دو فصل زراعی را جوابگو باشد و همچنین موتورپمپ هایی که در گذشته با نیروی احتراقی دیزل کار می کردند تنها چندساعت در شبانه روز قابل استفاده بودند و لذا پروانه های کشاورزی با درج کارکرد 3000 ساعت و حجم بهره برداری مشخص بوده که کفاف کشت محدود زراعی و توان موتورپمپ ها را بدهند.

رئیس اداره منابع آب شهرستان ابرکوه خاطرنشان کرد: استفاده از پمپ های برقی با بهره وری بالاتر و عدم نیاز به خاموشی باعث شد الگوی کشت، کم کم از زراعی به باغی تغییر پیدا کند، و تغییر الگوی کشت و عدم رعایت ساعت کارکرد مجاز منجر شد تا بهره برداران حجم بیشتری از آب را برداشت کنند تا جایی که اکنون شاهد افت سالیانه به میزان 62 سانتی متر در این منطقه بوده و 10 رشته قنات باقی مانده نیز وضعیت خوبی نداشته باشند.

وی با بیان این که عمیق ترین چاه های استان در ابرکوه حفر شده اند، اظهار کرد: در این شهرستان چاه هایی با عمق 300 وجود دارد که تنها 2 لیتر بر ثانیه آبدهی دارند.

مشکات با اشاره به این که در حال حاضر حدود 30 درصد از چاه های کشاورزی استان در ابرکوه حفر شده که سهم 92 درصدی از کل مصرف آب شهرستان را تشکیل می دهد، گفت: آبدهی اکثر چاه ها نسبت به گذشته تقلیل یافته و روز به روز از این میزان کاسته می شود.

وی میزان برداشت آب از 755 چاه فعال ابرکوه را حدود 90 میلیون مترمکعب در سال عنوان کرد و افزود: این برداشتها در حال و گذشته باعث شده دشت ابرکوه پس از دشت یزد- اردکان بیشترین کسری مخزن در استان داشته باشد.

وی با اشاره به این که شرکت سهامی آب منطقه ای یزد با اجرای طرح احیا و تعادل بخشی آبهای زیرزمینی، در ابرکوه اقدامات شاخصی انجام داده است، اظهار کرد: کنتور هوشمند یکی از نوین ترین ابزارهای کنترلی مورد استفاده در سال های اخیر است که با اندازه گیری میزان پمپاژ آب و محاسبه حجم مصرفی، از بهره برداری غیر اصولی پروانه ها جلوگیری کرده و زمینه را برای استفاده بهینه همه ذینفعان از آب فراهم می کند.

این مسئول افزود: از آنجا که بیش از 90 درصد آب مصرفی ابرکوه در بخش کشاورزی مورد استفاده قرار می گیرد، این شرکت اقدام به نصب کنتور هوشمند کرده به نحوی که اکنون بالغ بر 98 درصد از چاه های بخش کشاورزی و بیش از 56 درصد چاه های صنعتی این شهرستان مجهز به کنتور شدند.

وی خاطرنشان کرد: همچنین این شرکت در سالهای اخیر به طور جدی اقدام به شناسایی چاههای غیرمجاز، پر و مسلوب المنفعه نمودن آنها و نیز اخذ خسارت از متخلفین و چاههای مجاز دارای اضافه برداشت نموده و با توجه به اهمیت موضوع با هرگونه حفاری و عملیات غیر قانونی برخورد می نماید.

مشکات با بیان این که دشت ابرکوه به عنوان دشت پایلوت در استان یزد اولین قدم های ایجاد مشارکت مردمی در فرایندها و ساز و کارهای مدیریتی را برداشته است، تصریح کرد: این پروژه با ایجاد تشکل های مردمی و عضویت کشاورزان، در زمینه اجرایی کردن قوانین و دستورالعمل ها با بخش دولتی همکاری کرده و بطور موثر از پتانسیل های موجود در اقشار مختلف جهت بهبود شرایط و اجرای طرح تعادل بخشی و اطلاع رسانی همگانی بهره می برد.

وی در بخش دیگری از سخنان خود به جداسازی آب شرب از فضای سبز اشاره کرد و گفت: شهرستان ابرکوه یکی از شهرستان های پیشتاز در زمینه جداسازی آب شرب از فضای سبز است و با تقلیل و حذف گیاهان پرآبخواه گام مهمی در جلوگیری از هدر رفت آب برداشته و با جمع آوری و قطع بسیاری از انشعابات شبکه آب شرب شهری و استفاده از آب چاههای غیرقابل استفاده در فضاهای سبز، تاثیربسزایی در صرفه جویی آب شرب داشته اند.

رئیس اداره منابع آب شهرستان ابرکوه اظهار کرد: وزارت نیرو با مطالعات گسترده زمین شناسی و آبشناسی؛ و در نظر گرفتن اقلیم و سایر پارامترهای مرتبط با کشاورزی، ساعت کارکرد استاندارد و مشخصی به کلیه دشتها اختصاص داده که با رعایت این ساعت کارکرد از ضرر به آبخوان جلوگیری شده و آبیاری در اراضی کشاورزی نیز با بکارگیری فناوری های جدید به بهینه ترین حالت در آمده و با کاهش صدمه به آبخوان بیشترین بهره وری حاصل شود.

وی افزود: همچنین این وزارت با اصلاح ساز و کار فرایند صدور پروانه ها ترتیبی اتخاذ نموده که پروانه بهره برداری کلیه مشترکین با توجه به تغییر ساعت کارکرد، درنظر گرفتن کسری مخزن و نیاز به احیا و تعادل بخشی به آن، و همچنین پتانسیل آبخوان به روز رسانی و اصلاح شود

.

این مسئول در پایان با اشاره به این که حفظ آب جز با همراهی مردم امکانپذیر نیست، بیان کرد: امیدواریم با همدلی و رعایت اصول مصرف صحیح آب، از تخریب بیشتر و هدر رفت آن جلوگیری و از آن برای نسلهای آینده و تضمین بقای آنها با جدیت پاسداری کنیم.

 

 

 

  • نویسنده : یزدفردا
  • منبع خبر : خبرگزاری فردا