به گزارش رفسنجان فردا؛ ایمان سالاری؛ طرح کشت هیدروپونیک یا آب‌کشت، شیوه کشت گیاه بدون خاک است. در این نوع کشت، گیاه در داخل مواد نگه‌دارنده بی‌اثر کاشته شده و نیازی به خاک ندارد. متخصصان، نیازهای غذایی گیاه را اندازه‌گیری کرده و به جای خاک با استفاده از آبی که به گیاه داده می‌شود، با افزودن عناصر مورد نیاز گیاه به آب،  آبیاری و تغذیه گیاه انجام می‌شود.

آب‌کشت، روشی است که در مقایسه با راهکارهای سنتی در کشاورزی مزیت‌های زیادی دارد. این فرایند به آب کمتری نیاز داشته، کاملاً استریل است و بازدهی بیشتری نیز دارد.

کنترل اقلیم، کنترل آفات و بیماری‌ها و کنترل مواد و عناصر غذایی مورد نیاز گیاه، برداشت محصول خارج از فصل طبیعی (به‌دلیل ایجاد سیستم کنترل اقلیم) را می‌توان از برجسته‌ترین ویژگی‌های فنی طرح کشت هیدروپونیک یا آب‌کشت نام برد که در مقایسه با شیوه‌های کشت سنتی مزیت‌های قابل ملاحظه‌ای هستند.

امروزه تربیت دانشجویان کارآفرین و مهارت‌محور یکی از برنامه‌‌های مهم دانشگاه‌های کشور بوده و یکی از اهداف مهم دانشگاه آزاد اسلامی نیز تحول به سمت دانشگاه کارآفرین و جهت‌دهی آموزش و پژوهش به سمت تولید و کارآفرینی است.

در این راستا دانشگاه آزاد اسلامی واحد رفسنجان در سالی که به فرموده مقام معظم رهبری مزین به شعار «رونق تولید» بوده است و  به‌منظور  تبدیل دانشگاه به یک مرکز  مهارت‌محور، کارآفرین و درآمدزا برنامه‌ریزی کرده و با برنامه‌های موجود، این دانشگاه به‌عنوان دانشگاهی پیشرو و الگوی مناسب به دانشگاهی کارآفرین در کشور تبدیل خواهد شد.

خبرنگار خبرگزاری آنا در رفسنجان درباره طرح کشت هیدروپونیک یا آب‌کشت با حسين محمدبيگی مسئول دفتر اقتصاد و سرمایه‌گذاری دانشگاه آزاد اسلامی واحد رفسنجان گفتگو کرده و به معرفی گلخانه هیدروپونیک این دانشگاه پرداخته است که با هم می‌خوانیم.

اهداف راه‌اندازی گلخانه هیدروپونیک در واحد رفسنجان را برای‌مان تشریح کنید.

محمدبيگی: از اهداف اصلی این طرح می‌توان به درآمدزایی غیرشهریه‌ای دانشگاه‌ و کاهش اتکا به منابع شهریه‌ای، تربیت دانشجویان متخصص، ماهر و کارآفرین، کاربردهای تحقیقاتی، ایجاد الگوی مناسب کشت برای جامعه، استفاده‌ بهینه از منابع در دسترس و چند هدف فرعی دیگر نام برد.

در این گلخانه با به‌کارگیری دانشجویان در کارهای گلخانه‌‌ای سعی شده ضمن کاهش هزینه‌های پرسنلی طرح با آموزش، دانشجویان به‌صورت مستقیم درگیر کار عملی گلخانه‌داری نیز بشوند تا علاوه بر آموزش‌های تئوری از نزدیک و به‌صورت عملی نیز مهارت‌های انجام کار را فرابگیرند.

به همین منظور در سال تحصیلی جاری تعداد ۳۰ دانشجوی کشاورزی در مقطع کارشناسی جذب و اکنون مشغول به کار و تحصیل هستند. در ضمن دانشجویانی که در گلخانه مشغول به‌کار می‌شوند از بورسیه تحصیلی برخوردار و از پرداخت شهریه دانشگاه نیز معاف خواهند شد.

 مساحت و سطح زیر کشت گلخانه چقدر است؟

محمدبيگی: گلخانه‌ها در دانشگاه آزاد اسلامی واحد رفسنجان ساخته شده‌اند. در فاز نخست، حدود ۱۳ هزار متر مربع گلخانه ساخته شده است. طبق برنامه‌های موجود، پیش‌بینی شده در آینده در صورت تأمین اعتبار طی فازهای دوم و سوم، سطح زیر کشت گلخانه‌ها به ۳۰ هزار متر مربع برسد. در این زمینه زیرساخت‌های آب، برق و برق اضطراری و انبار محصول و سایر تأسیسات برای یک هدف ۳۰ هزار متر مربعی ایجاد شده است.

 محصولات مورد نظرتان در گلخانه‌ هیدروپونیک دانشگاه آزاد اسلامی رفسنجان چیست؟

محمدبيگی: اکنون کارها با کاشت گیاه گوجه فرنگی آغاز شده است؛ اما با به‌کارگیری سیستم‌های هوشمند و طراحی مناسب در بحث کنترل اقلیم و تغذیه در آینده احتمال کاشت گیاهان دیگری هم با توجه به وضعیت بازار وجود دارد. در این مقوله مطالعاتی در زمینه انتخاب گیاهان مناسب دیگر مدنظر است.

کاشت گیاهان با تلاش اعضای هیئت علمی دانشگاه در رشته‌های کشاورزی و با بهره‌گیری از تجربه دیگر متخصصان باتجربه و با به‌کارگیری دانشجویان رشته‌های کشاورزی این دانشگاه انجام شده است. 

 گلخانه‌ها اکنون در چه مرحله‌ای هستند؟

محمدبيگی: سازه و تأسیسات آب، برق و گاز این گلخانه با استفاده از بهترین تکنولوژی‌های روز در کشور ساخته شده است. فاز نخست گلخانه در سه سالن جداگانه ساخته شده و دو سالن در مرحله انتقال نشا از نشاخانه بوده و تحویل گروه کشاورزی دانشگاه شده است و سالن سوم در مراحل پایانی است که پیش‌بینی می‌شود تا دو هفته آینده تکمیل و فرایند انتقال نشا صورت گیرد.

 مدت زمان ساخت و بودجه پروژه چگونه بوده است؟

محمدبيگی: این پروژه شامل استخرهای بتنی با ظرفیت ۴ هزار متر مکعب آب ذخیره، آب شیرین و پساب، تأسیسات آب شیرین‌کن، تأسیسات و مخازن آب تغذیه، تأسیسات گاز، تأسیسات برقی و برق اضطراری، سازه گلخانه‌ها، کریدور و راه‌های دسترسی در مدت هفت ماه و با حمایت‌های «دکتر علیرضا منظری توکلی» رئیس دانشگاه آزاد اسلامی استان کرمان و تلاش رئیس واحد، معاونت علمی و همت مضاعف  دفتر اقتصاد و سرمایه‌گذاری و دفتر فنی واحد رفسنجان و با بودجه‌ای جمعاً بالغ بر ۸۵ میلیارد ریال ساخته شده و به مرحله‌ بهره‌برداری رسیده است.

طرح گلخانه هیدروپونیک دانشگاه آزاد اسلامی واحد رفسنجان در صورت تأمین اعتبار، تکمیل شده و با وجود زیرساخت‌های ایجاد شده تا ۳ هکتار در دانشگاه قابل توسعه است و پیش‌بینی می‌شود سرمایه این طرح حداکثر ظرف سه سال به دانشگاه بازگشت شود.

 چالش‌های پیش رو در فعالیت گلخانه هیدروپونیک دانشگاه آزاد اسلامی رفسنجان چیست؟

محمدبيگی:  با توجه به بررسی‌های انجام شده و تجربیات مراحل طراحی و ساخت و اخذ مجوزها، چالش‌های بازار فروش و تولیدات فصلی و سنتی و نوسانات نرخ ارز، نبود شبکه بازاریابی و تأمین، قوانین شکننده و ناپایدار دولت در مباحث مربوط به صادرات، نبود حمایت بخش دولتی در تأمین بموقع منابع مالی و کمبود منابع مالی از موانع توسعه و از چالش‌های مهم این طرح به نظر می‌رسند/ خبرگزاری دانشگاه آزاد اسلامی

• نویسنده : یزدفردا
• منبع خبر : خبرگزاری فردا