شما کار خبر می‎‎کنید، خواهش می‏‏‌کنم بیاید به منطقه ما، دارند کوچه‏‏ باغ‎‎های مهریز رو خراب می‏‌کنند، ما توی باغمون درخت‌هایی داریم که 50 سالشونه ، ... "

اینها صحبت‎‎های خانمی بود که با هراس و هیجان غیرقابل وصفی، از پشت گوشی شنیده می‎‎شود؛ تا بگوید که تیغ جفا دوباره کوچه‎‎ باغ‏‏‌های مهریز را نشانه رفته است؛ کوچه باغ‏‏هایی که در گذشته ریه‏‏‌های طبیعی مهریز بودند و امروز به واسطه فعالیت معادن شن و ماسه و خشک شدن قنوات، ریشه‏‏‌هایشان تشنه‎‎ی آب و شاخ و برگ‏‏هایشان در حسرت زدوده شدن گرد و غبارهای برخاسته از معادن است.

وصف مهریز از زبان معاون گردشگری

"سید مصطفی فاطمی" معاون گردشگری اداره کل میراث فرهنگی استان در مورد این باغ‎‎شهر در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا – منطقه یزد، می‎‎گوید: مهریز از فوق‏‏ العاده‌ترین شهرهای کویری است که چهره‏‏‌ای متفاوت و متمایز از جاذبه‏‏‌های گردشگری را به خود اختصاص داده. این شهر در واقع خط تقارنی بین کویر و کوهستان است که همین امر سبب تفاوت‏‏های ژئوتوریستی آن شده است.

وی ادامه می‏‏‌دهد: شاید بتوان گفت که بیشترین پتانسیل ژئوتوریستی در استان یزد را شهرستان مهریز دارد چرا که قرارگرفتن در نزدیک بلندترین قله مرکزی کشور یعنی "شیرکوه"، باعث شده ییلاق‏‏‌های خوش آب و هوایی داشته باشد و همچنین در نقطه‎‎ای از آن نیز شاهد پدیده‏‏ ای به نام "کوه ریگ" باشیم که تلفیقی از کویر و کوهستان و از آثار طبیعی ثبت ملی شده هستند.

البته با این اوصاف، ارائه طرح‏‏‌های مختلف برای اماکن تاریخی و جاذبه‏‏‌های طبیعی مهریز حکایت از آن دارد که مسئولین استان و شهرستان درصدد توسعه گردشگری مهریز برآمده‏‏‌اند و از جمله این طرح‌ها، "طرح توسعه گردشگری کوه ریگ" است.

کوه ریگ و طرح توسعه آن

کوچه باغ محله بغدادآباد مهریز با طول 400 متر و عرض هشت متر شناخته شده ‏‏ترین راه مواصلاتی به کوه ریگ است که به منظور توسعه گردشگری در دستور کار شهرداری و شورای شهر شهرستان مهریز قرار گرفته است.

این طرح که با عنوان طرح توجیهی بلوار شهید صدوقی مهریز در حال اجراست دارای 2 بخش بوده که بخش اول آن مربوط به ایجاد بلوار در محدوده شهری مهریز و بخش دوم آن نیز شامل کوچه باغ منتهی به کوه ریگ است.

البته "مهدی ناطق" مدیر عامل شرکت مشاور این طرح به خبرنگار ایسنا، منطقه یزد، می‎‎گوید: هنوز مطالعات بخش دوم طرح به دلیل عدم موافقت سازمان‏‏‌های مربوطه انجام نشده و در نتیجه هنوز طرحی برای آن نوشته نشده است.

وی با بیان این که کوچه باغ مهریز خارج از محدوده کار شرکت مشاور است، ادامه می‎‎دهد: تا زمانی که مجوزهای لازم از مراجع مربوطه گرفته نشود، شرکت کاری را در آنجا انجام نخواهد داد و ارائه نظر کارشناسی نیز منوط به طرح مطالعاتی آن است.

اما با این حال، شهرداری مهریز توانسته است با برگزاری جلساتی با مردم و توافق با برخی از آنها حدود 20 درصد از کار را انجام دهد و قسمتی از باغات مسیر کوچه باغ منتهی به کوه ریگ را تخریب کند؛ محدوده‏‏ ای که بنا به گفته اهالی آنجا می‎‎توانست تخریب کمتری را به دنبال داشته باشد چرا که راه‏‏‌های مواصلاتی دیگری نیز برای رسیدن به کوه ریگ وجود دارد.

"سید مصطفی فاطمی" معاون گردشگری استان در ادامه با بیان این که راه کوچه‎‎ باغ، یک راه درون محله‏‏‌ای برای دسترسی به کوه ریگ است که خود زیبایی طبیعی خاصی دارد، اظهار می‏‏‌کند: کوه ریگ حجم گردشگری بالایی ندارد که بخواهیم جاده‏‏ ای برای آن ایجاد کنیم و خدمات گردشگری را در آنجا افزایش دهیم.

وی می‏‏‌گوید: شخصاً موافق ایجاد جاده‏‏‌های بزرگ و مدرن در مناطق گردشگری نیستم و تجربه نیز نشان داده است که این دست اقدامات، معمولاً ساختار و اکوسیستم منطقه را به هم می‏‏‌زند.

البته شهردار و رییس شورای شهر مهریز با بیان این مسئله که کوچه‏‏ باغ محله بغدادآباد مهریز فاقد بنای تاریخی و آثار باستانی است و در نتیجه اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان ارتباطی با موضوع پیدا نمی‏‏‌کند، به اتفاق به ایجاد بلوار در این منطقه اصرار دارند.

"محمدرضا زارعیان" شهردار مهریز در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا، منطقه یزد، با اعلام این که شهرداری مخالفتی از سوی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری دریافت نکرده‏‏، عرض هشت متر کوچه‏‏ باغ را مناسب برای مسافران و گردشگران نمی‏‏‌داند و اضافه می‎‎کند: در ایام عید به دلیل تعداد بالای گردشگر در این منطقه، گاهی با ترافیک‏‏‌های چهار ساعته مواجه هستیم.

"محسن مروی‌نام" رییس شورای شهر مهریز نیز در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا – منطقه یزد، تخریب‏‏‌های صورت گرفته را تکذیب می‏‏‌کند و می‎‎گوید: باغات اصلی مهریز در این منطقه واقع نشده و درختان این کوچه‏‏ باغ، درختانی غیرمثمر هستند که خشک شده‎‎اند و به دلیل تصادفاتی که در این منطقه رخ داده، طرح تعریض کوچه‏‎‏ باغ به 30 متر ارائه شده است.

وی ادامه می‎‎دهد: تنها 11 باغ در این مسیر وجود دارد که با هماهنگی و بازدید نماینده جهادسازندگی، طرح تعریض بلوار ارائه شده و قرار است باغات مثمر و فعال به عنوان فضای سبز مجاور بلوار حفظ شود و چنانچه مجبور به تخریب بخشی از آن باشیم، در جایی دیگر، فضای سبز ایجاد شود.

مروی‎‎نام اضافه می‎‎کند: بلوار شهرک صلواتی و منطقه زینبیه، حدود دو کیلومتر است که 400 متر آن در محله باغات واقع شده و قرار است که یک طرح گردشگری خوب برای آن تعریف شود.

تخریب بدون مجوز باغات

در شرایطی که بخشی از باغات کوچه باغ منتهی به کوه ریگ به هر دلیلی تخریب شده است و شهردار مهریز نیز از انجام مطالعات و اخذ مجوز‌های لازم می‌گوید، معاون گردشگری میراث فرهنگی استان و همچنین رییس جهادکشاورزی شهرستان مهریز، مخالفت خود را با بخش دوم طرح بلوار شهید صدوقی که منجر به تخریب باغات و تعریض کوچه‏‏ باغ می‎‎شود اعلام کرده‎‎اند.

"کامیار رسولی" رییس جهادکشاورزی مهریز با بیان این که بر حسب وظیفه سازمانی با تخریب باغات آن محدوده مخالف هستیم، به خبرنگار ایسنا، منطقه یزد، می‎‎گوید: ما از طریق قانونی وارد شده و مخالفت کرده‌ایم ولی شهرداری از راه‏‏‌هایی که وجود داشته مانند کمیسیون تبصره یک ماده یک به این موضوع ورود و مجوزهایی را دریافت کرده است و تنها بخشی از آن باقیمانده که در حال رسیدگی است تا حل بشود.

وی با بیان این که بنا به درخواست‏‏های مکرر مسئولان شهر و پیگیری‏‏های آنها، مجوزهای لازم از کانال‏های قانونی گرفته و در این باره اقدام شده است، ادامه می‎‎دهد: راه‏‏هایی را قانون گذاشته که در موارد خاص و براساس اهمیت موضوع، بتوانند مجوز را براساس کمیسیون تبصره یک ماده یک که مجموعه ‏‏ای متشکل از مسئولین استان شامل استاندار و مسئولین سازمان‏‏های مربوطه است، صادر کند.

البته در شرایطی که شهردار مدعی گرفتن مجوزهای لازم است و رییس جهادکشاورزی مهریز هم اقدام شهرداری را مجوز‏‏دار و قانونی می ‏‏داند، "زارعزاده" مسئول امور اراضی جهادکشاورزی شهرستان به ایسنا می‏‏‌گوید: پرونده شهرداری هنوز به کمیسیون نرفته است تا بتواند راه گریزی برای گرفتن مجوز داشته باشد.

وی ادامه می‎‎دهد: پرونده شهرداری برای بررسی بیشتر جهت ارائه به کمیسیون تبصره یک به سازمان جهاد کشاورزی استان ارجاع داده شده و هنوز مجوزی برای آن صادر نشده است.

زارعزاده اظهار می‏‏کند: در حالی حدود 20 درصد از طرح انجام شده، که برای شهرداری، مجوزی صادر نشده است.

تخریب کوچه‎‎باغ، شروعی برای تغییر کاربری

هرچند که در ظاهر تخریب باغات محله بغدادآباد مهریز خبر از توسعه طرح گردشگری دارد ولی در محدوده کوچه‏‏‌باغ که کاربری کشاورزی دارد و اجازه تغییر کاربری ندارد، زمین زراعی وجود دارد که به گفته یکی از اهالی مالک آن، آن را به شش قسمت تقسیم کرده و برای ساخت و ساز مسکن فروخته است و این موضوع شاید از دیگر لایه‏‏ های پنهان این طرح باشد، لایه‎ای چون آغازی برای تغییر کاربری.

البته "محمد رضا زارعیان" شهردار مهریز در این باره این اطمینان را می‏‏‌دهد که مجوزهای ساخت مسکن مشروط به تغییر کاربری است و تاکنون تغییر کاربری در باغات انجام نشده و مجوزی نیز در این رابطه صادر نشده است.

"محسن مروی‏‏نام" رییس شورای شهر مهریز نیز با رد چنین موضوعی، اظهار می‏‏ کند: اگر زمانی این اتفاق بیفتد، آیا می‏‏ شود جلوی آن را گرفت؟ آیا قانونی برای آن است؟ مانع فروش که نمی‏‏ توانیم باشیم ولی مانع ساخت و ساز می‏‏ شویم.

"کامیار رسولی" رییس جهادکشاورزی مهریز نیز در پاسخ به این که علت تخریب باغات، غیرمثمر بودن و خشک شدن آن عنوان می شود، اعلام می‏‏ کند: درختان کوچه‏‏ باغ اگر غیر مثمر و خشک شده است باید با درختان مثمر و جدید، اصلاح شده و جایگزین شود، نه آن که بخواهند عرصه را خراب کنند و تغییر کاربری ایجاد کنند.

توسعه گردشگری در مهریز

"سید مصطفی فاطمی" معاون گردشگری اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان در رابطه با توسعه گردشگری در مهریز در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا تصریح می‏‏کند: پیش از آن که برای کوه ریگ و شهرستان مهریز جاده و بلوار ساخته شود باید یک بسته تبلیغاتی مناسب برای گردشگری مهریز تعریف شود.

وی تأکید می‏‏ کند: اگر اکوسیستم منطقه به واسطه این طرح به هم زده شود، قطعاً مخالفت خواهیم کرد ولی از آنجایی که باغات به ثبت نرسیده ‏‏اند، امکان ورود نخواهیم داشت و متولی اصلی که سازمان جهاد کشاورزی است، باید برخورد لازم را داشته باشد.

از دیگر مسائلی که در این طرح مطرح است؛ کاهش یافتن حجم ریگ منطقه کوه ریگ به دلیل برداشت‏‏ هایی بوده که در گذشته از آن صورت گرفته و همچنین امرار معاش وابسته به باغات برخی از باغداران آنجا که می‏‏ بایست در ایجاد بلوار و توسعه گردشگری این منطقه مورد توجه قرار گیرد.

اما با تمام این اوصاف همچنان این سوال مطرح است که طرحی که مصوبه آن از سال‏ها قبل(حدود سال‎‎های 67 و 68) انجام شده، چرا در یک سال گذشته و بدون تکمیل مطالعات لازم و توجه به نظرات سازمان‎‎های درگیر با این طرح، وارد مرحله اجرایی شده است.






سایت خبری یزد فردا

 

 

  • نویسنده : یزد فردا
  • منبع خبر : خبرگزاری فردا