ماجرای سرقت گنجینه‌ های تاریخی ندوشن/ مسئولان تکذیب می کنند

یزد فردا: ندوشن یکی تاریخی ترین مناطق شهرستان صدوق است که در آن گنجینه های ارزشمندی نگهداری می شود و قدمت برخی از آنها به بیش از 700 سال می رسد اما برخی از اخبار حاکی از به سرقت رفتن این میراث کهن است.
به گزارش خبرنگار مهر در یزد، در یکی از قدیمیترین مساجد تاریخی استان یزد در ندوشن کتب و اشیاء گرانمایه ای نگهداری می شد که از آن جمله می توان به تعدادی کتب تاریخی، کتیبه‌ های قدیمی و 700 ساله، درب چوبی پرقدمت، منبر و ... اشاره کرد اما برخی از این آثار هم اکنون موجود نیست و منابع موثق خبر از سرقت این آثار داده اند.

چندی پیش یک گروه از خبرنگاران به همراه جمعی از مسئولان روابط عمومیهای ادارات شهرستان صدوق با هماهنگی و همکاری فرمانداری این شهرستان عازم روستاهای مختلف صدوق و بازدید از جاذبه های تاریخی این منطقه شدند.

در طول این سفر یکروزه بسیاری از بناهای تاریخی و آثار پرقدمت و ارزشمندی همچون تعدادی کتب خطی در معرض دید خبرنگاران قرار گرفت اما شادی وجود چنین آثار ارزشمندی به چند ثانیه نیز نرسید زیرا با نگاهی اجمالی به کتب نمایش گذاشته شده، فرسودگی و آسیبهای جدی به این کتابها به راحتی قابل مشاهده بود.

این کتابها از دیرباز در مسجد جامع ندوشن نگهداری می شد اما به هیچ وجه شرایط نگهداری مناسبی نداشت و کلیه کتب که البته همگی آنها کتاب قرآن بودند در یک انباری در بخشی از مسجد نگهداری می شد.



بازدید خبرنگاران از کتب تاریخی ندوشن در انباری مسجد!

کتابهایی که به اذعان برخی کارشناسان برخی از آنها قدمت 700 ساله دارد و در نگارش آن در حاشیه ها و شماره گذاری آیات از طلا استفاده شده و قیمت آن به میلیاردها تومان می رسید.

تا چند ماه پیش 145 نسخه خطی توسط کارشناسان میراث فرهنگی مستندسازی شدند و برای آنها عملیات صدور شناسنامه و شماره گذاری صورت گرفت اما نگهداری از آنها به هیچ وجه ساماندهی نشد و نگهداری از این کتابهای ارزشمند همانگونه که به آن اشاره شد در انباری در گوشه مسجد بدون حفاظ ویژه ای صورت می گرفت.

برای به تماشا گذاشتن این قرآنهای خطی نیز از رحلهایی بر روی میزهایی در فضای مسجد استفاده می شد و لمس این آثار توسط بازدیدکنندگان به راحتی صورت می گرفت.

این امر از آن حیث مورد انتقاد است که کتب کاملا فرسوده و برگه های آنها در شرایط نامطلوبی قرار داشت و با هر ورق زدن کتاب امکان از هم پاشیدن آن وجود داشت.

بسیاری از صفحات قرآنهای خطی نیز به دلیل شرایط نامطلوب نگهداری در حال مخدوش شدن بود.

یکی از کارشناسان میراث فرهنگی که گروه را همراهی می کرد‌ معتقد بود این کتابها تا پنج شش سال دیگر به طور کامل از یکدیگر می پاشد به همین دلیل نیاز به آفت زدایی،‌ ترمیم و ساماندهی این کتابها بسیار ضروری است.

پس از بازگشت از این سفر مهیای نوشتن گزارشی از وضعیت این کتابها و اطلاع رسانی به مسئولان از وجود چنین گنجینه های با ارزشی بودیم که خبر از سرقت این آثار رسید.

یک منبع موثق در گفتگو با خبرنگار مهر در یزد اظهار داشت: آمار این کتابها تا چندی پیش به 145 نسخه می رسید اما به تدریج از آمار آنها کاسته شد به نحوی که هم اکنون تنها دو یا سه جلد از این کتابها موجود است.

وی که خواست نامش فاش نشود عنوان کرد: به تازگی 20 جلد از این کتابها سرقت شده و مسئولان از این قضیه اظهار بی اطلاعی می کنند.

این منبع مطلع یادآور شد: علاوه بر کتب، یک کتیبه با قدمت 7500 سال نیز سرقت شده که البته سارق آن شناسایی و دستگیر شد اما پس از مدتی کوتاه به قید وثیقه آزاد شد ولی همچنان از سنگ خبری نیست و این کتیبه پرقدمت و ارزشمند که بخشی از تاریخ منطقه ندوشن و شهرستان صدوق به شمار می رود هنوز به جایگاه خود در مسجد جامع ندوشن بازنگشته است.



منبر و کتیبه های تاریخی ندوشن

این مسئول خاطرنشان کرد: آثار تاریخی بسیاری در شهرها و روستاهای شهرستان صدوق از جمله ندوشن وجود دارد اما متاسفانه مورد بی مهری مسئولان قرار گرفته است.

خبرنگار مهر پس از اطمینان از صحت و سقم خبر سرقت کتیبه و کتابها به سراغ مسئولان میراث فرهنگی استان یزد رفت.

رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان یزد در مورد سرقت کتیبه ها اظهار داشت: هشت الی 9 سال پیش یکی از کتیبه های تاریخی ندوشن سرقت شد اما اگر کتیبه ای به تازگی سرقت شده باشد، از آن بی اطلاعم و هم اکنون این خبر را می شنوم!

عزیزالله سیفی در مورد سرقت کتابها نیز این سرقت را به شدت تکذیب کرد و گفت: این کتابها هم اکنون نزد هیئت امنای مسجد جامع ندوشن نگهداری می شود.

وی با اشاره به قدمت و ارزش این کتابها بیان داشت: مسجد جامع ندوشن مکان مناسبی برای نگهداری این کتابها نبود و ما بارها اصرار کردیم تا کتابها را به ما بدهند تا در موزه های مرکز استان از آن نگهداری کنیم اما هیئت امنا و امام جمعه ندوشن با این امر موافقت نکردند و معتقد بودند که میراث ندوشن باید در همین شهر نگهداری شود.

سیفی خاطرنشان کرد: به همین دلیل نیز یک خانه تاریخی در ندوشن تملیک شده و به زودی به عنوان یک موزه ساماندهی، مرمت، تکمیل و افتتاح می شود و کتب خطی در آن موزه نگهداری خواهد شد.

وی در مورد سرقت کتابها مجددا تاکید کرد: کتابها موجود است و در مورد سرقت آن هیچ گزارشی به میراث فرهنگی ارائه نشده ضمن اینکه از چندی پیش طی مکاتباتی با نیروی انتظامی خواستار حفاظت از منطقه نگهداری این کتابها شده ایم.

رئیس سازمان میراث فرهنگی استان یزد در حالی سرقت قرآنهای خطی را تکذیب می کند که علاوه بر چند مسئول آگاه در صدوق برخی منابع محلی در روستای ندوشن نیز خبر از سرقت قرآنها و کتیبه های تاریخی می دهند.

این کتابها یکبار به دلیل بی توجهی مسئولان مورد آسیبهای جدی قرار گرفته که صد چندان از سرقت آن دردناکتر بوده است اما به نظر می رسد اکنون جای تکذیب و تصحیح نیست و باید هرچه سریعتر صحت و سقم این خبر از سوی مسئولان پیگیری و نسبت به بازگرداندن کتابها اقدامات لازم صورت گیرد.



یکی از کتب تاریخی ندوشن قبل از طرح موضوع سرقت

به نظر می رسد برای تایید صحبتهای منابع محلی از سرقت این کتب نیز راه حل بسیار ساده ای وجود دارد.

این کتب چند ماه پیش با هماهنگی هیئت امنای مسجد جامع ندوشن و مسئولان میراث فرهنگی شهرستان صدوق در معرض دید خبرنگاران قرار گرفت و چند نمونه از عکسهای آن نیز در این گزارش استفاده شده است.

اجرای برنامه ای مشابه برای خبرنگاران و حضور آنها در مسجد جامع ندوشن و تهیه عکس، فیلم و گزارش از این کتب می تواند ادعای سرقت یا عدم سرقت این قرآنهای ارزشمند را به اثبات برساند.

ندوشن روزگاری در کنار جاده ابریشم و در محل گذر کاروانیان بوده است اما اکنون به دلیل دوری از جاده جدید از رونق گذشته آن کاشته شده است. این شهر به رغم کوچکی، آثار تاریخی بسیار دارد و بسیاری از خانه های تاریخی آن به ثبت ملی رسیده است.

ساختار موجود شهر ندوشن که قدیمیترین بخش آن به دوران ایلخانی بازمی گردد، به صورت قلعه ای است که در یک دیوار خشتی - چینه ای محصور است و با توجه به شواهد موجود نظیر منبر مسجد جامع ندوشن، در قرن پنجم و ششم از رونق بسیار خوبی برخوردار بوده است. بسیاری از بناها و خانه های تاریخی این شهر به رغم ثبت در آثار ملی کاملا فرسوده و ویران شده که در گزارشهای بعدی به تفضیل به آن پرداخته خواهد شد.


یزدفردا

  • نویسنده : یزد فردا
  • منبع خبر : خبرگزاری فردا