نکته قابل توجه مغفول ماندن رعایت عدالت و انصاف در حوزه های انتخابیه استان یزد و تعداد نمایندگان آن است . با نگاهی به آخرین سرشماری نفوس و مسکن سال 1395 این عدم رعایت عدالت و انصاف در این حوزه انتخابیه بیشتر به چشم می آید

دکتر محمد حسین جعفری

امید عندلیب فیروزآبادی (دانشجوی دکتری حقوق عمومی)

مطابق با قانون اساسی ، نظام جمهوری اسلامی ایران به سه قوه مجریه ، مقننه و قضاییه تقسیم شده است . مطابق با اصل 58 قانون اساسی : اعمال قوه مقننه از طریق مجلس شورای اسلامی است که از نمایندگان منتخب مردم تشکیل شده است و مصوبات آن پس از طی مراحلی که در اصول بعد می آید ، برای اجرا به قوه مجریه و قضاییه ابلاغ می گردد.

همچنین اصل 62 قانون اساسی مقرر می دارد : مجلس شورای اسلامی از نمایندگان ملت که به طور مستقیم . با رای مخفی انتخاب می شوند تشکیل می گردد. در ادامه اصل 64 قانون اساسی در خصوص تعداد نمایندگان و چگونگی افزایش آنها  مقرر می دارد : عده نمایندگان مجلس شورای اسلامی دویست و هفتاد نفر است و از تاریخ همه پرسی سال 1368 هجری شمسی ، پس از هر ده سال ، با در نظر گرفتن عوامل انسانی ، سیاسی ، جغرافیایی و نظایر آنها بیست نفر نماینده می تواند اضافه شود ... محدوده حوزه های انتخابیه و تعداد نمایندگان را قانون معین می کند.

با عنایت به اصل شصت و چهارم قانون اساسی تا سال 1398 تعداد نمایندگان مجلس شورای اسلامی می بایست به 330 نفر برسد(هر ده سال بیست نماینده) که در حال حاضر تعداد نمایندگان مجلس شورای اسلامی 290 نفر است و با توجه به رشد جمعیت و میزان مطالبات مردمی افزایش تعداد نمایندگان ضروری به نظر می رسد.

اما نکته قابل توجه مغفول ماندن رعایت عدالت و انصاف در حوزه های انتخابیه استان یزد و تعداد نمایندگان آن است . با نگاهی به آخرین سرشماری نفوس و مسکن سال 1395 این عدم رعایت عدالت و انصاف در این حوزه انتخابیه بیشتر به چشم می آید که در ذیل به برخی از این آمار ها می پردازیم:

شهر یزد به عنوان مرکز استان ، بر طبق آخرین سرشماری نفوس و مسکن دارای 656،474 نفر را در خود جای داده است و نکته قابل توجه و تامل آن است که شهر یزد با این جمعیت تنها مرکز استانی است که بین مراکز استانی با جمعیت پانصد هزار نفر تا یک میلیون نفر ، تنها یک نماینده دارد و بقیه مراکز استان با جمعیت بالای پانصد هزار  تا یک میلیون نفر همگی دارای دو یا سه نماینده در مجلس شورای اسلامی می باشند. شایان ذکر است برخی مراکز استان با جمعیت کمتر از پانصد هزار نفر مانند ایلام و بجنورد ، که حتی جمعیت حوزه انتخابیه آنها نیز از جمعیت شهر یزد نیز کمتر می باشد دارای 2 نماینده در مجلس شورای اسلامی می باشند.

نکته قابل توجه دیگر آن که نه تنها شهر یزد به عنوان مرکز استان در میان مراکز استانی با جمعیت 500 تا یک میلیون نفر جمعیت از تعداد نمایندگان کمتری برخوردار است بلکه در مقایسه با برخی حوزه های انتخابیه که تک شهر بوده و مرکز استان نیز نمی باشند ، با جمعیت به مراتب پایین تر ، نیز تعداد نمایندگان کمتری را در مجلس شورای اسلامی دارا می باشد که از جمله آنها می توان به شهر های بروجرد (2 نماینده) ، آبادان (2نماینده) ، بابل (2 نماینده) ، ملایر (2 نماینده) و ... که این شهر ها تنها نمونه ای از آنها هستند و حوزه های انتخابیه دیگری نیز به چشم می خورد که از حوصله این بحث خارج است.

این عدم رعایت عدالت و انصاف در تعداد نمایندگان می توان در استان های بالای یک میلیون نفر جمعیت نیز قابل مشاهده است : به صورتی که استان یزد با جمعیت بالای یک میلیون نفر دارای 4 نماینده ولی استان های کردستان (6 نماینده) ، کرمانشاه (8 نماینده) ، گلستان (7 نماینده) ، لرستان (9 نماینده) مرکزی (7 نماینده) ، هرمزگان (5نماینده) ، همدان(9نماینده) و این در حالی است که استان یزد با جمعیت بالای یک میلیون نفر و مساحت 130،458 کیلومتر مربع و استان سمنان یا جمعیت کمتر از یک میلیون (702،360) و مساحت 97،491 کیلومتر مربع ، از تعداد نمایندگان برابری (4نماینده) برخوردار هستند.

اکنون که زمزمه هایی در خصوص افزایش نمایندگان مجلس شورای اسلامی به گوش می رسد و آزمونی دیگر برای عدالت و انصاف ، که از ارزش هاي مهم اسلام و نظام جمهوری اسلامی و تمام بشريت، به حساب می آید به گوش می رسد ، به نظر می رسد تا تصمیم گیران و مسئولین مربوطه بويژه مجاس شوراي اسلامي به دور از برخوردهای سیاسی و جناحی ، رانت ، هیاهوهای سیاسی و غیر سیاسی با ترازوی عدل و انصاف و همچنین با در نظر گرفتن اصل شصت و چهارم قانون اساسی و بند ١ سياستهاي كلي انتخابات ابلاغي از سوي مقام معظم رهبري و در اجراي بند يك اصل ١١٠ قانون اساسي كه مقرر ميدارد"تعيين  حوزه هاي انتخاباتي مجلس شوراي اسلامي و شوراهاي اسلامي بر مبناي جمعيت و مقتضيات اجتناب ناپذير به گونه ايي كه حداكثر عدالت انتخاباتي و همچنين شناخت مردم از نامزدها فراهم گردد"نسبت به افزایش نمایندگان و تعيين حوزه هاي انتخاباتي اقدام کرده و بتوانند برگ درخشان و زرین دیگری بر دفتر انقلاب اسلامی و نظام جمهوری اسلامی ایران بیفزایند

  • نویسنده : یزد فردا
  • منبع خبر : خبرگزاری فردا