کشورهای عضو 1+5 از روند اجرای برجام ابراز رضایت می کنند و در چارچوب این توافق همکاری هسته ای خود را با ایران گسترش می دهند اما «دونالد ترامپ» رییس جمهوری آمریکا تحت فشار برخی مخالفان برجام به بهانه گیری و اظهارنظرهای تنش زا در این باره روی آورده است.
کشورهای عضو 1+5 از روند اجرای برجام ابراز رضایت می کنند و در چارچوب این توافق همکاری هسته ای خود را با ایران گسترش می دهند اما «دونالد ترامپ» رییس جمهوری آمریکا تحت فشار برخی مخالفان برجام به بهانه گیری و اظهارنظرهای تنش زا در این باره روی آورده است. به گزارش پایگاه خبری یزد فردا به نقل از ایرنا، در حالی که سازوکار توافق هسته ای میان ایران و کشورهای 1+5 (برنامه جامع اقدام مشترک یا برجام) به خوبی در حال انجام وظایف محوله است و تقریبا همه طرف ها از ادامه اجرای آن سخن می گویند اما برخی طرف ها که سهمی در این توافق ندارند در تلاش هستند تا آن را ناکارآمد جلوه دهند. رژیم صهیونیستی با فشار بر دولت ایالات متحده و با استفاده از لابی پرقدرت خود می خواهد این توافق را برهم بزند و موجبات تنش در منطقه و فشار بیشتر بر ایران را پدید آورد. تارنمای نشریه «واشنگتن اگزماینر» چند روز پیش در گزارشی نوشت «بنیامین نتانیاهو» بر ترامپ فشار می آورد تا توافق هسته ای را لغو کند یا اینکه آن را با طرحی جدید جایگزین کند. به نوشته این نشریه، نخست وزیر رژیم صهیونیستی در گفت وگو با شبکه آمریکایی «فاکس نیوز» اعلام کرده است خواسته وی از آمریکا در دو نکته خلاصه می شود؛ ایالات متحده توافق هسته ای با ایران را «جایگزین» یا «لغو» کند. وی با استفاده از اکثریت جمهوریخواهان در کنگره در تلاش است بر دولت آمریکا فشار وارد سازد تا اهداف خود را پیش ببرد. به نوشته این نشریه، پس از این اظهارنظر مقام صهیونیستی بود که ترامپ هم اعلام کرد ایران روح توافق هسته ای را نقض می کند. وی از شورای امنیت ملی آمریکا خواست تا دقیق تر در مورد برجام بررسی هایی را به عمل بیاورند. **گسترش همکاری هسته ای ایران بر اساس برجام موضع گیری های تازه ضدبرجامی در حالی انجام می گیرد که توافق هسته ای روند طبیعی خود را دنبال می کند و کشورها براساس زمانبندی های مندرج در آن وظایف خود را انجام می دهند. از جمله موضوع های اشاره شده در برجام کمک چین برای طراحی دوباره رآکتور اراک و ارتقای همکاری ها برای افزایش ایمنی هسته ای تاسیسات ایران بود. تارنمای خبری «انجمن هسته ای جهان» (World Nuclear Association) از امضای نخستین توافق برای بازطراحی راکتور اراک بر اساس توافق برجام خبر داد. براساس این توافق که در وین امضا شد یک شرکت چینی (National Nuclear Corporation) طراحی هسته جدید رآکتور اراک را در هشت ماه انجام می دهد. این امر پایان نخستین مرحله از طراحی اراک بود که به تایید آژانس بین المللی انرژی اتمی نیز رسیده است. تقریبا همزمان با توافق با طرف چینی، ایران نخستین پروژه همکاری ایمنی هسته ای را نیز با اتحادیه اروپا به امضا رساند. این اقدام نیز بخشی از توافق هسته ای میان ایران و قدرت های جهان بود. تارنمای خبری «نیو یوروپ» (New Europe) در این باره نوشت در حالی که رئیس جمهوری آمریکا سخنانی را در مورد نقض روح برجام از سوی ایران می گوید، کمیسیون اروپایی نخستین پروژه ایمنی هسته ای خود را با ایران بر اساس توافق جامع هسته ای (برجام) به امضا رساند. بر اساس این گزارش ایران و اتحادیه اروپا پس از رفع چالش ها به این توافق روی آوردند زیرا اروپا از اهمیت و تجربه بسیار بالایی در بحث های ایمنی هسته ای در سطح جهان برخوردار است. در توافق میان ایران و اروپا اعلام شده است اتحادیه اروپا سطوح ایمنی هسته ای را از نظر بهره وری و اثرگذاری مقررات هسته ای به اجرا در می آورد. ارزش این توافق 2.5 میلیون یورو است و این همکاری می تواند به سطوح بالاتری که در برجام پیش بینی شده است ارتقا پیدا کند. این نخستین مرحله از همکاری 5 میلیون یورویی دوطرف در این حوزه است و فاز دوم آن نیز در حال آماده شدن برای امضا است که به بررسی نیروگاه اتمی بوشهر اختصاص دارد. **خصومت غیرمنطقی ترامپ با برجام و عواقب آن کارکردهای برجام نشان می دهد که این توافق در حال انجام وظایف محول شده به آن است. در حالی که این ایران است که باید بابت برخی اقدامات، بدعهدی ها و فشارهای آمریکا انتقاداتی را نسبت به اجرای ناقص برجام از سوی کاخ سفید داشته باشد اما بهانه گیری های ترامپ حتی صدای رسانه های آمریکایی و غربی را نیز در آورده است. تارنمای شبکه تلویزیونی «ام.ان.بی.سی» در گزارشی عنوان داشت که جدیدترین چالش دونالد ترامپ در سیاست خارجی این است که توافق هسته ای با ایران (برجام) به کار خود ادامه می دهد. گزارش این شبکه تلویزیونی اذعان کرد به نظر می آید دونالد ترامپ چیزی از توافق هسته ای با ایران نداند و از کارکرد های آن خبر نداشته باشد او تنها چیزی را که می داند این است که از برجام تنفر دارد. این نگاه وی ناشی از رویکرد جمهوریخواهان به توافقی است که باراک اوباما دموکرات منعقد کرده است. جمهوریخواهان برجام را ترسناک و بد توصیف می کنند. همین موضوع هم باعث شد که وی در دوره رقابت های انتخاباتی، لغو توافق هسته ای با ایران را اولویت نخست خود توصیف کرد. این تارنما با مروری بر سخنان ضدبرجامی ترامپ از دوره رقابت های انتخاباتی تا پس از ریاست جمهوری عنوان داشت که موضوع ناامیدکننده برای دولت ترامپ این است که توافق هسته ای در جریان است و کار خود را انجام می دهد. حتی کاخ سفید هم به کنگره اعلام کرد که ایران در حال اجرای مفاد توافق است. این شبکه تلویزیونی تاکید دارد «این نکته ای بود که ترامپ علاقه ای به بیان آن در مورد توافق هسته ای منفور وی نداشت». بنابراین کاخ سفید تلاش دارد تا بندهای آن را نقض کند. تاکنون مهمترین دستاورد دولت باراک اوباما در عرصه سیاست خارجی مورد علاقه دولت ترامپ نبوده است. دوسال قبل دولت آمریکا به هیچ وجه مایل به نابودی روند گفت وگوها نبودند اما اکنون فردی که نشان داده است که هیچ آشنایی با جزئیات مذاکره های بین المللی ندارد به دنبال شکست آن است. با این حال بسیاری از تحلیلگران سیاسی در آمریکا به علت رفتارهای متناقض ترامپ قادر به پیش بینی اقدام بعدی رئیس جمهوری جنجالی آمریکا نیستند. با وجود همه سخنانی که وی علیه این توافق بر زبان جاری کرده اما همان اقدامی را انجام می دهد که اوباما انجام می داد؛ همچنان که ترامپ اظهارنظرهای تندی را علیه چین داشت اما پس از دیداری کوتاه با مقام های این کشور و برخی مشاورانش از سخنان پیشین خود عقب نشینی کرد و آن حمله های تند را اجرایی نکرد. کارشناسان تاکید دارند خط مشی های متفاوت ترامپ برای ایالات متحده هزینه های بسیاری به همراه خواهد داشت. تارنمای خبری تحلیلی «گلوبال ریسرچ» در گزارشی سیاست های وی در عرصه سیاست بین الملل را نوعی خودکشی سیاسی تفسیر کرد که در پایان موجب نزدیک تر شدن ایران، روسیه و چین می شود. این گزارش مهمترین کانون های سیاست های خاورمیانه ای دولت جدید آمریکا را که به ضرر این کشور تمام شده است سوریه و برجام عنوان کرد. نویسنده بر این باور است که باراک اوباما با دیدگاهی توام با صبر استراتژیک در کنار دیگر کشورها از جمله چین و روسیه به مذاکره با ایران پرداخت و توافق هسته ای را به سرانجام رساند که در آن دیپلماسی نقشی بسیار پررنگ میان واشنگتن، مسکو و پکن بازی می کرد. اما این تلاش ها اکنون با رویه های نظامی و جنگ طلبانه ترامپ به مخاطره افتاده است. به نوشته گلوبال ریسرچ ترامپ با سیاست هایش در سوریه و دیگر نقاط خاورمیانه و حتی در آسیای مرکزی شرایط را بسیار پرتنش کرده است. از یک طرف این اقدام های وی باعث تضعیف آمریکا در جهان می شود و از طرف دیگر موجب شده است که همکاری میان مسکو و متحدانش گسترده تر شود و حتی در عرصه های نظامی نیز این نزدیکی بیشتر شده است. روسیه، چین و ایران تلاش می کنند تا به فشارهای اقتصادی، سیاسی و اجتماعی آمریکا پاسخ های نامتقارنی بدهند. بر اساس تحلیل این گزارش، اکنون منازعه در میان نخبگان آمریکایی در زمینه سیاست خارجی اوج گرفته است. در آینده نیز منازعه و هرج و مرج در سیاست خارجی ایالات متحده ادامه خواهد داشت.
  • نویسنده : یزد فردا
  • منبع خبر : خبرگزاری فردا