سید امیررضا کلانتری

امروز 13 دی سالروز درگذشت یکی از تاثیر گذارترین مردان ادبیات این سرزمین است.مردی که با شجاعت و جسارت تمام در کنار دانش و توانایی ادبی فراوان کلیه قواعد و دستور های ادبیات سنتی ایران را که حاصل 1000 سال اندوختگی ادبی بود دگرگون کرد بی آنکه ذره ای از استحکام،زیبایی و نظامندی این ادبیات کهن و سرشار بکاهد.امروز سالروز درگذشت علی اسفندیاری معروف به نیما یوشیج پدر شعر نو فارسی است.

هرگاه اسمی از پدر شعر فارسی به میان می آید بی گمان همگان نظرشان به سمت رودکی بزرگ جلب میشود ولی وقتی از پدر شعر نو فارسی یاد میکنیم مسلما این نام نیما یوشیج است که در این عرصه میدرخشد.مردی که تابو شکنی و نوآوریش در شعر و رهایی از قواعد و دستورالعمل های شعری ادبیات فارسی را با کتاب تاثیر گذار افسانه شروع کرد.بی گمان این حرکت خلاقانه و هوشمندانه او جدا از اینکه مانیفست شعر نو فارسی بود توانست کسادی و بی رنگ و بویی شعر و ادبیات فارسی را در سالهای آغازین سده چهاردهم شمسی از بین ببرد و یک تحرک جدید و تازه در میان شعرای مخالف و موافق شعر نو ایجاد کند.جایی که سنت گرایان برای اثبات برتری و حقانیت شعری خود تلاش کردند اشعار و مضامین جدیدی به شعر سنتی فارسی اضافه کنند تا از هویت شعری کهن ایرانی حمایت کنند و از طرفی طرفداران شعر نو نیمایی نیز در تلاش این بودند که زمینه را برای گسترش این نوع قالب نوظهور باز کنند و به همگان ثابت کنند که این نوع شعر چیزی از قالب های سنتی ادبیات کم ندارد.مجموعه این تلاش ها باعث شد شعرای هردو قالب به تکاپو بیفتند و زمینه رونق مجدد شعر فارسی را فراهم کنند.

مسئله ای که در این میان بوجود آمد سوء استفاده از نام شعر نیمایی بود. به نوعی که هرکس هر حرف و بیان ساده و بی هویت و فاقد ارزش ادبی را در قالب شعر نیمایی بیان میکرد و این امر از استحکام و حقانیت ادبی این نوع سبک شعر میکاست.دلایل این کار قشر اخیر متفاوت است و جامعه شناسان ادبی دلایل زیادی را مطرح کردند که دو دلیل عمده آنها این بود:

یا این گروه از دشمنان آگاه شعر نیمایی بودند وسعی داشتند از طریق گفتن شعر های بی پایه و سست شعر نیمایی را تضعیف کنند.

یا گروهی بودند که طرفدار شعر نیمایی بودند و از روی نا آگاهی و به دلیل ضعف داشتن در زمینه یادگیری اصول و قواعد شعر سنتی به این نوع قالب ادبی روی آوردند و ناآگاهانه در زمینه ضعف شعر نیمایی گام برداشتند.

ولی نیما سعی کرد با برگزرای جلسات مختلف و انشتار کتابها و اشعار زیبا و قوی در زمینه شعر نو که در روزنامه ها و جراید به چاپ میرسید شعر نو واقعی را به همگان بشناساند و به همگان بگوید که این شعر دارای همان اوزان  و استحکامات شعر سنتی است و نباید از دیگر قالب های شعر پارسی جدا دانست. حقیقتا مستحکم ترین و زیبا ترین اشعار نو در شعر های خود نیما دیده میشود.

به هرحال امروزه شعر نو نیمایی جایگاه واقعی خود را در ادبیات این سرزمین پیدا کرده است و شاعران توانمندی در ادامه راه نیما به گسترش و پیشرفت این نوع قالب شعری همت گماشتند که در این میان تلاش های سهراب سپهری،فریدون مشیری و مهدی اخوان ثالث  و احمد شاملوحائز اهمیت بیشتری میباشد.

نمیا یوشیج با نام اصلی علی اسفندیاری در 13 دیماه 1338 به دلیل بیماری ذات الریه در تهران درگذشت و تا سال 1372 در امامزاده عبدلله تهران دفن بود ولی در این سال به وصیت او عمل شد و پیکر اورا در خانه اش در یوش به خاک سپردند.

  • نویسنده : یزد فردا
  • منبع خبر : خبرگزاری فردا