به نام خدا

تجربه هاي يك مادر
آيا والدين موفقي هستيد؟
نويسنده: Dian Smit
مترجم: نرگس بيگوند
 


چگونه ياد بگيريم با خود صادق باشيم و از خطاهاي مان دست برداريم. من مادري هستم كه در مورد مراقبت از كودك كتاب هاي زيادي خوانده ام تا پاسخ همه سؤالاتم درباره سلامت و رشد پسر خردسالم را پيدا كنم. وقتي كه قفسه هاي كتابم را مرتب مي كردم و كتاب ها و مجلات را دسته بندي مي كردم، از خواندن اين همه خبر و پند و توصيه هاي متناقض خسته مي شدم. چطور مي توانستم بفهمم كه رفتارم با فرزندم درست است يا خير؟
سال ها بعد، برحسب وظيفه براي آزمون رشته پرستاري همه كتاب هاي رفتار با كودك را مطالعه كردم. اما وقتي كه پسرم را به مدرسه بردم او گريه مي كرد و دست مرا محكم گرفته بود، متحير ماندم و از خود پرسيدم كجاي راه را اشتباه رفته ام، گاهي نيز مي پرسيدم آيا واقعاً مادر خوبي بوده ام؟
اما سيزده سال بعد، من و پسرم چيزهاي زيادي ياد گرفتيم. پسرم يك نوجوان مستقل شده بود و من هم مادر با تجربه اي شده بودم. رفته رفته ياد گرفتم در برخورد با مشكلات مدرسه يا مسايل ديگر پسر بچه ها، با خودم رو راست باشم. هنوز توصيه هاي كارشناسان را مي خواندم يا از طريق برنامه هاي راديويي - تلويزيوني، پيام هاي آنها را دنبال مي كردم. خيلي طول  كشيد كه به عنوان مادري آگاه در خود اعتماد به نفس پيدا كنم.
اما حالا مي دانم براي تربيت فرزندم چه روشي را انتخاب كنم كه براي كودك و خانواده ام مفيد باشد. در پايان، آن چه كه به آن معتقدم اين است كه ما، پدر و مادرها، كارشناسان واقعي فرزندان مان هستيم، والدين سست اراده (بدون اعتماد به نفس) يا نگران.
من در موارد ديگر زندگي احساس صلاحيت مي كردم، بنابراين عدم اعتماد به نفسم در بچه داري برايم بسيار تعجب آور بود. در مقايسه با مادرهاي ديگر، مي ديديم آنها از من تبحر بيشتري دارند. آيا فقط من بودم كه چنين احساسي داشتم؟
بنا به گفته كارشناسان، در حقيقت اين كه نگران باشيد آيا والدين خوبي هستيد يا نه، مخصوصاً در مورد فرزند اول طبيعي است. چرا كه شما مسئول اين آدم كوچك هستيد، پس طبيعي است نگران باشيد كه رفتار شما چه تاثيري در رشد كودكانتان خواهد داشت. اما در اين جا روش هايي وجود دارد كه به شما ياد مي دهد چگونه در امر تربيت فرزندانتان مطمئن و استوار گام برداريد.
هميشه پدر و مادرها چنين نگراني هايي دارند، اما مسايلي آن طرف مشكلات امروزي نيز وجود دارد. جامعه ما در معرض تحولات بيشماري قرار گرفته است. مثلاً روز به روز به تعداد مادراني كه بيرون از منزل كار مي كنند، اضافه مي شود. بنابراين به تدريج بر تعداد كودكاني كه در خانه تنها هستند، اضافه مي شود.
اين گونه تحولات براي ما نگراني هايي به همراه دارد كه پدر و مادرهاي ما هرگز چنين نگراني هايي نداشتند، ميليون ها پدر و مادري كه مجبورند فرزندان خود را ترك كنند نگران هستند، اين مشغله ها چه تاثيري روي بچه هايشان مي گذارد، چگونه يك پدر يا مادرتنها مي تواند از عهده مشكلات فرزندانش برآيد؟
پيدا كردن پاسخ اين پرسش ها دشوار است چراكه ما اغلب احساس مي كنيم، اين فقط مشكل ما است. كسي را نداريم كه از او كمك بگيريم. كارشناسان معتقدند، «امروزه حمايت اجتماعي بسيار كم شده.»
رييس گروه تحقيقات خانواده و رشد اجتماعي نوجوانان مي گويد: «وقتي مادرها خانه را به قصد كار ترك مي كنند، زمان كمتري براي توجه به فرزندانشان دارند، بنابراين حمايت و كمك به آنها دشوارتر از قبل مي شود.» بيشتر پدر و مادرها مايلند عضو يكي از انجمن هاي خانواده باشند اما اغلب دسترسي به آن برايشان مشكل است.
مادري مي گفت: «والدين امروزي، به اهميت وجود انجمن هاي خانواده پي برده اند، چراكه با عضويت در اين گروه ها مي توانند از حمايت آنها برخوردار شوند.»
چه توصيه هايي مفيد است؟
امروزه قابل دسترس بودن اطلاعات از طريق كتاب ها، مجلات و برنامه هاي راديويي و تلويزيوني خانواده، پيشرفتي است كه بچه داري را آسان تر كرده است. گرچه والدين در برخورد با مشكلات و فشارهاي عصبي زندگي امروز، به كمك نياز دارند، اما پژوهش هاي وسيع و نظريه هاي كارشناسان درمورد سلامت و رشد كودكان ممكن است واقعاً به اعتماد به نفس پدر و مادرها آسيب برساند. مادري كه صاحب سه فرزند است، مي گويد: در امور بچه داري هرچه بيشتر مطالعه مي كنم، از خودم نااميدتر مي شوم.
افزايش ميزان اطلاعات ممكن است والدين را در اختلاف نظرها سردرگم كند. اما راه حل اين مشكل براي من اين بود كه فهميدم توصيه هاي مفيد كارشناسان نه تنها اطلاعات لازم را در اختيارم قرار مي دهد، بلكه كمك مي كند توانايي آن را داشته باشم كه به تنهايي تصميم بگيرم. من متوجه شدم كه اگر توصيه  يك كارشناس اعتقاد اوليه مرا تقويت نكرد، يعني آن پيشنهاد براي فرزندم تاثيري ندارد پس نبايد به آن توجه كنم در اين صورت سر در گم نمي شوم. اما در مجموع مفيدترين توصيه ها چند نكته را پيشنهاد مي كند.

انتظارات واقعي داشته باشيد
تصور درستي از والدين بالنده داشته باشيد. روان شناسان معتقدند شما پيوسته روش تربيتي خود را بررسي مي كنيد، آنهايي را كه بي تاثيراند،  دور مي ريزيد و شيوه هاي كاربردي تري را انتخاب مي كنيد و در اين بين ممكن است دچار خطاهايي نيز بشويد. اما نگران نباشيد چراكه اين گونه اشتباهات سهوي شما، به فرزندتان آسيب جدي رواني وارد نمي كند. بهترين روش مشاوره كارشناسان،  فقط درمان مشكلات فرزند شما نيست، بلكه آنها بايد راه هاي برخورد با مشكلات را به شما بياموزند. نظر كارشناساني كه براي همه سؤالات يك جواب دارند، را نپذيريد. آنهايي كه در بيان نظرياتشان بيشتر از كلمه «هميشه، هرگز، بايد و نبايد» استفاده مي كنند. زيرا اين گونه نظريه ها و توصيه ها خانواده ها را از فكر كردن به وضعيت خاص خودشان باز مي دارد.توصيه هاي كارشناسان وقتي مفيد است كه راه هاي برخورد با مشكلات فرزندتان را به شما ارايه دهد، بنابراين شما نيز بر اساس نيازهاي فرزندانتان يكي را انتخاب مي كنيد
.
 

برخي از كارشناسان رفتار با كودك، فقط اولين بخش رفع مشكل را پيشنهاد مي كنند، در حالي كه بايد در صورت شكست راه  اول، روش ديگري را نيز ارايه دهند. اگر راه هايي كه مشاوران پيشنهاد كرده اند بي تاثير باشد، بعضي از والدين نگران مي شوند كه شايد خود يا فرزندشان در عمل به توصيه هاي روان شناسي اشتباه كرده اند. ولي بايد بدانيم هر تكنيك رفتاري براي همه كودكان موثر نيست. بعضي اوقات مجبور مي شويد، فقط به يك شيوه رفتار كنيد، اما بعضي اوقات هم قبل از اين كه بدانيد يك تكنيك چگونه عمل مي كند، شايد آن را تغيير دهيد.
بيشتر روان شناسان معتقدند: «پيشنهادهاي متناوب مفيد هستند.» شايد حتي مهم تر از اين كه والدين را تشويق كنند تا راه حل هايي را
براي خود ابداع كنند. دكتر كارول شر استاد دانشگاهي در نيويورك، هشدار مي دهد كه برخي از كارشناسان، تربيت كودك را بسيار ساده مي پندارند. مثلاً در برخورد با مشكلي مانند خجالت، شايد از طريق كتاب يا مجلات به شما توصيه كنند فرزندتان را تشويق كنيد همراه بچه هاي ديگر، در فعاليت هاي گروهي بيشتر شركت كند. البته اين، توصيه خوبي است، اما چون به قدر كافي دلايل خجالتي بودن بچه ها را توضيح نداده است، والدين هم انتظار دارند، خجالت فرزندشان به همين سادگي برطرف شود. اما هميشه اين طور نيست، شايد خجالتي بودن يك كودك بسيار پيچيده باشد و شايد غلبه بر آن و پيدا كردن اعتماد به نفس، براي او يك عمر طول بكشد. پس آگاه باشيد كه معالجه نيم ساعتي وجود ندارد.

شركت  در انجمن هاي خانواده بسيار مفيد است
اغلب خانواده هايي را مي بينم كه نگران مشكلات تربيتي فرزندان خود هستند. پيشتر گفتم كه ديگران هم مانند شما نگراني هايي دارند. پس تبادل نظر با آنها مي تواند براي شما هم مفيد باشد. مثلاً مادري كه با فرزند نه ساله اش به مشكل بر مي خورد، بهتر است در كلاس هاي آموزش خانواده شركت كند. همان طور كه احساس و نگراني اش را با اعضاي گروه در ميان مي گذارد، آنها نيز با او همدردي كرده و راه هاي مفيدي به او پيشنهاد مي كنند. اما او به زودي در مي يابد كه مي تواند از حمايت عاطفي برخوردار باشد. حتي در اين گفت و گوها، او توانايي هايش را كه فراموش كرده بود، دوباره به دست مي آورد
  • نویسنده : یزد فردا
  • منبع خبر : خبرگزاری فردا